Ηλιακός φούρνος

David M

https://wiki.lowtechlab.org/wiki/Four_solaire_(cuiseur_type_bo%C3%AEte)/el

Dernière modification le 09/09/2019

Difficulté

Easy Facile

Durée

1 day(s) jour(s)

Coût

60 EUR (€)

Description

Σε σχήμα κουτιού, ο ηλιακός φούρνος επιτρέπει να ψήνονται τρόφιμα χρησιμοποιώντας τις ακτίνες του ήλιου.

Sommaire

LT4Refugees, Agami, NomadeDesMers el fr 1

---

Introduction

ΓΕΝΙΚΑ

“Η αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου αφορά ολόκληρο το πλανήτη. Με κάθε ηλιακό φούρνο αποφεύγεται η παραγωγή 1,5 τόνων CO2 κάθε χρόνο.” Bolivia Inti. Πράγματι, σχεδόν 3 δισεκατομμύρια άτομα μπορούν να χρησιμοποιήσουν μόνο ξύλο για να μαγειρέψουν το καθημερινό τους φαγητό.

1. Αναπτυσσόμενες χώρες

Στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι ηλιακοί φούρνοι αντιμετωπίζουν πολλά θέματα και παρουσιάζουν πολλά πλεονεκτήματα: Υγεία: Αποφεύγονται μολύνσεις των ματιών και του αναπνευστικού συστήματος λόγω της παραγωγής καπνού, αποφεύγεται η διάρροια καθαρίζοντας το νερό μέσω της παστερίωσης. Κλίμα: Μειώνεται η αναδάσωση και η υποβάθμιση του εδάφους. Οικονομία: Μειώνονται οι δαπάνες για καύσιμη ύλη. Άνθρωποι: Οι γυναίκες και τα παιδιά γλιτώνουν από το κουβάλημα των ξύλων (15 ώρες την εβδομάδα, 4 φορές από 20 κιλά).

• Santé : évite les maladies des yeux et des poumons dues aux fumées, supprime les diarrhées en rendant l’eau potable par pasteurisation.
• Environnement : freine la déforestation et la dégradation des sols.
• Climat : diminue les émissions de gaz à effet de serre.
• Economie : réduit les dépenses en combustible.
• Humain : émancipe les femmes et les enfants libérés de la corvée de bois (15 heures par semaine, 4 fois 20 kg).

2. Ανεπτυγμένες χώρες

Στις ανεπτυγμένες χώρες, όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιθυμούν να γίνουν αυτάρκεις όσον αφορά την ενέργεια. Ο David είναι ένας από αυτούς: χρησιμοποιεί την ηλιακή ενέργεια, μέσω του ηλιακού φούρνου, για να βράσει νερό, να μαγειρέψει το φαγητό του, γλυκά ή άλλες συνταγές.

3. Πλεονεκτήματα

Φτιάχνεται από υλικά που είναι εύκολα προσβάσιμα: ξύλο, κόντρα πλακέ, αλουμινόχαρτο, γυαλί και θερμομόνωση (φελλός, μαλλί προβάτου, βερμικουλίτης, φελιζόλ...). Η κατασκευή είναι εύκολη και οικονομική. Όταν υπάρχει ηλιοφάνεια, μπορεί να ανεβάσει υψηλές θερμοκρασίες, μέχρι 120° με 170°, σε αυτό το σύστημα με τα δύο αυτιά.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Ο ηλιακός φούρνος είναι ένα κουτί πολύ καλά μονωμένο με ένα διάφανο κάλυμμα και ανακλαστικές επιφάνειες εσωτερικά: οι ακτίνες του ήλιου εισέρχονται από το γυαλί και ανακλώνται στα τοιχώματα του κουτιού ώστε να καταλήξουν στη σκούρα επιφάνεια της κατσαρόλας. Η ενέργεια αυτών των ηλιακών ακτινών μετατρέπεται έτσι και θερμότητα, η οποία παραμένει παγιδευμένη μέσα στον ηλιακό φούρνο. Για να αυξηθεί η ηλιακή ροή, δύο προεκτάσεις (“αυτιά”) καλυμμένες με αλουμίνιο στερεώνονται στις δύο πλευρές του κουτιού. Αυτό επιτρέπει να ανακλάται το φως στο γυαλί όσο πιο κατακόρυφα γίνεται σε σχέση με τις ηλιακές ακτίνες.

Στο γεωγραφικό πλάτος της Γαλλίας, η κλίση του ήλιου σε σχέση με τον ορίζοντα είναι περίπου 60° το καλοκαίρι και 30° το χειμώνα. Έτσι, η βέλτιστη κλίση για το γυαλί είναι 30° το χειμώνα και 60° το καλοκαίρι. Ο ηλιακός φούρνος λειτουργεί μόνο χάρη στην ηλιακή ακτινοβολία: σύννεφα, ομίχλη και σκόνη μειώνουν την ακτινοβολία οπότε αυξάνεται ο χρόνος μαγειρέματος.

Youtube

1. 
2. 
3. 

Matériaux

Για το κουτί:

• 9 κομμάτια κόντρα πλακέ διάστασης 500x500mm και γύρω στα 10mm πάχος (όχι υπερβολικά χοντρό για να μη βαρύνει πολύ ο φούρνος)
• Μονωτικό υλικό πάχους περίπου 40mm (4 κομμάτια των 500x500mm): φελιζόλ (μπορείτε να βρείτε σε ψαράδικα στο κλείσιμο της αγοράς ή σε μαγαζιά με οικοδομικά υλικά), φύλλο φελλού, βερμικουλίτης...
• Ραβδί/Πηχάκι μήκους 4 μέτρων (στο ίδιο πάχος με το μονωτικό υλικό)
• Αλουμινόχαρτο ή μαύρη ταινία (πιο ακριβή)
• Βίδες 4x40 (περίπου 80)
• Καρφιά 1,5x25mm (περίπου 10)

Γυαλί, κάδρο και αυτιά:

• Γυαλί διαστάσεων 410x470mm, όχι υπερβολικά χοντρό, 2 με 3mm (Μπορείτε να βρείτε από τα υπόλοιπα ξυλουργών)
• Νοβοπάν (τσιπμπορντ/ μοριοσανίδα) στο ίδιο πάχος με το γυαλί, και ένα κομμάτι διάστασης 500x500mm κι ένα άλλο 500x550mm
• Ξύλινες σανίδες (8 σανίδες περίπου 500x60mm και όχι υπερβολικά χοντρές (περίπου 20mm))
• 1 μέτρο λεπτού μεντεσέ ή 6 μεντεσέδες και τις αντίστοιχες βίδες με επίπεδη κεφαλή
• 3 μέτρα κορδόνι (4mm διάμετρος)
• Ταινία στεγανοποίησης

• 9 plaques de contre plaqué de 500x500 mm et d’épaisseur d’environ 10 mm (pas trop épais pour que la caisse ne soit pas trop lourde)

Isolant d’environ 40 mm d’épaisseur (4 plaques de 500x500 mm) : polystyrènes, (récupérable chez le poissonnier / en fin de marché ou dans un magasin d'électroménager), liège en plaque, vermiculite …

• 4 mètres de baguettes de la même épaisseur que l’isolant
• Papier aluminium ou adhésif miroir (plus chère)
• Visserie 4x40 (environ 80)
• Clous 1,5 x25 mm (environ 10)

Vitre, cadre et oreilles :

• Vitre de 410x470 mm, pas trop épaisse 2 à 3mm (récupérable dans la poubelle d’un menuisier pose de vitre)
• Panneau aggloméré de la même épaisseur que la vitre, une de 500x500 mm et une autre de 500X550 mm
• Palette / Planches de bois (8 planches d’environ 500x60 mm et pas trop épaisse (environ 20 mm)
• 1 mètre de charnière fine avec des vis à têtes plates OU 6 charnières.
• 3 mètres de cordelettes (4 mm de diamètre)

joint

Outils

• Κατσαβίδι/ τρυπάνι
• Σέγα
• Σιδεροπρίονο
• Κόφτης για το γυαλί (αν χρειάζεται)
• Κολλητική ταινία
• Αναπτήρας
• Μέγγενη
• Σφιγκτήρας
• Μετροταινία
• Κοπίδι
• Ψαλίδι
• Γυαλόχαρτο
• Χάρακας, τρίγωνο, μοιρογνωμόνιο
• Κράνος και προστατευτικά γυαλιά
• Σχέδια

Étape 1 - Το εσωτερικό του κουτιού: κόψιμο των κομματιών και συναρμολόγηση του κουτιού

1) Πάρτε τα σχέδια για τον ηλιακό φούρνο, τα κομμάτια του κόντρα πλακέ και το μέτρο.

2) Αντιγράψτε τις διαστάσεις της πλευράς Α σε ένα από τα κομμάτια με τον χάρακα.

3) Χρησιμοποιήστε το μοιρογνωμόνιο για να φτιάξετε μία γωνία 60° και μία 30° όπως φαίνεται στο σχήμα.

4) Στερεώστε το κομμάτι του κόντρα πλακέ στην επιφάνεια εργασίας με τον σφιγκτήρα.

5) Προστατέψτε τα αυτιά σας και τα μάτια σας.

6) Κόψτε με τη σέγα ακολουθώντας το σχέδιο που έχετε κάνει.

7) Αντιγράψτε το σχήμα της πλευράς Α που έχετε κόψει σε ένα άλλο κομμάτι κόντρα πλακέ για να φτιάξετε και τη πλευρά Β.

8) Κόψτε και το δεύτερο κομμάτι.

9) Σχεδιάστε και κόψτε τα κομμάτια C, D και E

Σημείωση: Αν αφού κόψετε τα κομμάτια του κόντρα πλακέ υπάρχουν σκλήθρες στις άκρες τους, θα ήταν χρήσιμο να τρίψετε τις άκρες με το γυαλόχαρτο.

Επειδή τα κομμάτια του κόντρα πλακέ είναι επίτηδες λεπτά, είναι απαραίτητο να στερεωθούν στις πλευρές Α και Β τα πηχάκια που θα χρησιμοποιηθούν σαν υποστήριξη για να βιδωθούν τα κομμάτια C,D και E. Τα πηχάκια θα ήταν ιδανικό να έχουν το ίδιο πάχος με τη μόνωση.

Κόψτε τα πηχάκια

1) Πάρτε τα πηχάκια και σημειώστε τις επιθυμητές διαστάσεις.

2) Στερεώστε τα πηχάκια με το σφιγκτήρα και κόψτε με ένα πριόνι.

Στερεώστε τα πηχάκια

3) Τοποθετήστε το ένα πηχάκι στο κομμάτι του κόντρα πλακέ που κόψατε και χρησιμοποιήστε το σφιγκτήρα για να μείνει στη σωστή θέση.

4) Αναποδογυρίστε το κομμάτι του κόντρα πλακέ και βιδώστε με ένα κατσαβίδι (αρκούν δύο βίδες για κάθε πηχάκι).

Σημείωση: Τοποθετήστε το πηχάκι αφήνοντας τόση απόσταση από την άκρη του κόντρα πλακέ όσο είναι και το πάχος του κόντρα πλακέ. (Σε αυτό το χώρο θα τοποθετηθούν τα κομμάτια C, D και E.)

1) Βιδώστε τα κομμάτια C, D και E στα πηχάκια, 2 βίδες είναι αρκετές.

Με αυτό το τρόπο έχουμε φτιάξει το εσωτερικό του κουτιού. Ακολούθως θα προστεθεί η μόνωση και το εσωτερικό του κουτιού θα καλυφθεί με ανακλαστικό υλικό.

Σημείωση: Για να βιδώσετε, κάποιες φορές είναι χρήσιμο να κάνετε πρώτα τρύπες (λίγο πιο στενές από τις βίδες σας) με το τρυπάνι.

Étape 2 - Η μόνωση: κόψιμο και τοποθέτηση της μόνωσης στο κουτί.

Το μονωτικό υλικό θα βρίσκεται ανάμεσα στα πηχάκια.

1) Πάρτε το μονωτικό υλικό και το μέτρο.

2) Σχεδιάστε τις διαστάσεις πάνω στα κομμάτια του μονωτικού υλικού με το μέτρο ή το χάρακα.

3) Κόψτε με τον κόφτη και τοποθετήστε τα στη θέση τους.

Étape 3 - Το εσωτερικό του κουτιού: κόψιμο των κομματιών A', B', C', D' και E'.

1) Σχεδιάστε τις διαστάσεις στα κομμάτια του κόντρα πλακέ και κόψτε τα.

2) Σημειώστε ποια είναι η μέσα πλευρά κάθε κομματιού για να αναγνωρίσετε ποια πλευρά θα καλυφθεί με αλουμινόχαρτο.

3) Καλύψτε τα κομμάτια A', B', C', D' και E' με αλουμινόχαρτο.

4) Στερεώστε το αλουμινόχαρτο με κολλητική ταινία στη πίσω πλευρά του κάθε κομματιού.

Προσοχή: Το αλουμινόχαρτο σκίζεται πολύ εύκολα. Αν εμφανιστεί κάποια τρύπα, καλύψτε τη με αλουμινόχαρτο και χαρτοταινία.

5) Τοποθετήστε τα κομμάτια στη θέση τους.

Τελειώνοντας με το κουτί:

6) Χρησιμοποιήστε τα περισσευούμενα κομμάτια κόντρα πλακέ για να τελειώσετε το κουτί, κλείνοντας το χώρο που περιέχει τη μόνωση. Μετρήστε με το μετρό τις διαστάσεις που πρέπει να έχουν τα κομμάτια και κόψτε τα.

7) Βιδώστε τα κομμάτια πάνω στα πηχάκια (δύο βίδες για κάθε κομμάτι είναι αρκετές).

Étape 4 - Το πλαίσιο για το γυαλί: κόψιμο, συναρμολόγηση και στερέωση στο κουτί

Εξήγηση: Το πλαίσιο αποτελείται από 3 στρώσεις, που θα καλύψουν το γυαλί και θα το συγκρατήσουν. Η πρώτη στρώση (κομμάτι 1, 2, 3 και 4) θα αποτελέσει το εσωτερικό πλαίσιο. Πάνω από το πλαίσιο τοποθετούμε το γυαλί το οποίο θα πρέπει να υπερκαλύπτει το πλαίσιο κατά 1,5cm. Για να σταθεροποιήσουμε το γυαλί προσθέτουμε μία στρώση νοβοπάν στο ίδιο πάχος με το γυαλί και στις διαστάσεις των κομματιών 1, 2, 3, και 4 μείον το 1,5cm που καλύπτει το γυαλί. Μετά καλύπτουμε με τα κομμάτια 1', 2', 3' και 4'. Η τελευταία στρώση τοποθετείται εναλλακτικά σε σχέση με τη πρώτη, ώστε ο αέρας να εισχωρεί δυσκολότερα.

1) Πάρτε τις ξύλινες σανίδες.

2) Κόψτε τα κομμάτια 1, 2, 3 και 4 και χρησιμοποιήστε τα σαν πρότυπο για να φτιάξετε άλλα 4 ίδια με αυτά: 1', 2', 3' και 4'.

Σημείωση: Χρησιμοποιήστε το σχεδιάγραμμα για τις διαστάσεις.

3) Φτιάξτε δύο λωρίδες 500x35mm και δύο 470x45mm από το νοβοπάν ίδιου πάχους με το γυαλί.

4) Τοποθετήστε τα κομμάτια 1 και 1' το ένα πάνω στο άλλο εναλλακτικά (δηλαδή να περισσεύει από κάθε πλευρά τόσο μήκος από το κάθε κομμάτι, όσο είναι το πλάτος του κομματιού 2) με το κομμάτι του νοβοπάν “a” ανάμεσα τους. Βιδώνουμε με τον ίδιο τρόπο τα υπόλοιπα κομμάτια μεταξύ τους ώστε να φτιάξουμε 4 τμήματα.

5) Ενώστε τα δύο τμήματα μεταξύ τους και μετά τα άλλα δύο, ώστε να σχηματιστούν δύο ορθές γωνίες.

6) Τοποθετήστε το γυαλί ανάμεσα.

7) Βιδώστε τα τμήματα μεταξύ τους, με το γυαλί ανάμεσα: το πλαίσιο είναι έτοιμο.

Σημείωση: αν το γυαλί δεν είναι στις σωστές διαστάσεις, μπορείτε να το κόψετε με ένα κόφτη γυαλιού (410x470mm).

8) Αν χρειάζεται, κόψτε το μέτρο του μεντεσέ με ένα σιδεροπρίονο ώστε να αποκτήσετε τουλάχιστον 6 μεντεσέδες (με 2 τουλάχιστον τρύπες ο καθένας).

9) Πάρτε 2 από τους μεντεσέδες και στερεώστε τους με βίδες με επίπεδη κεφαλή στο πλαίσιο του καπακιού.

10) Βιδώστε την άλλη πλευρά των μεντεσέδων στο κομμάτι A' του κουτιού.

11) Προσθέστε ταινία στεγανοποίησης στα κομμάτια A', B', C', και D' ώστε ο αέρας να μην εισέρχεται όταν είναι κλειστό το καπάκι.

Étape 5 - Τα αυτιά

1) Πάρτε το τελευταίο κομμάτι κόντρα πλακέ, διαστάσεων 500x550mm

2) Κόψτε μία λωρίδα 15x500mm, η οποία θα χρησιμεύσει για να δώσει περισσότερο πάχος στο νοβοπάν των 3mm για να βιδωθούν καλύτερα οι μεντεσέδες.

3) Καλύψτε τα κομμάτια του νοβοπάν με αλουμινόχαρτο.

4) Στερεώστε τη λωρίδα στις άκρες του νοβοπάν με καρφιά. Αν οι άκρες των καρφιών περισσεύουν, μπορούμε να τις κόψουμε με ένα κόφτη.

5) Βιδώστε τους μεντεσέδες στην εσωτερική πλευρά (που είναι καλυμμένη με αλουμινόχαρτο) και στη λωρίδα του κόντρα πλακέ.

6) Βιδώστε την άλλη πλευρά των μεντεσέδων στο πλαίσιο του γυαλιού. Κάντε το ίδιο και με το τελευταίο κομμάτι νοβοπάν.

Σημείωση: Η ταινία στη πίσω πλευρά των αυτιών θα φαίνεται, οπότε είναι σημαντικό να το φτιάξουμε καλά!

Τα αυτιά έχουν στερεωθεί. Είναι ώρα να προσθέσουμε τους σπάγκους για να διατηρήσουμε τη σωστή γωνία.

7) Για τη θέση του καλοκαιριού, το εξωτερικό αυτί θα κρατιέται από το σπάγκο. Βιδώνουμε μία βίδα στην εξωτερική πλευρά του κάδρου και δένουμε ένα σπάγκο.

Για τη θέση του χειμώνα, θα κάνουμε το ίδιο για το εσωτερικό αυτί.

8) Στο αυτί, κάντε 2 τρύπες με περίπου 2cm κενού από τη γωνία και τοποθετημένες περίπου στα 70mm από την άκρη.

9) Από τα υπόλοιπα κομμάτια, πάρτε ένα μικρό κομματάκι ξύλο (20x10mm) και κάντε 2 τρύπες.

10) Περάστε ένα σπάγκο από τη μία τρύπα του κομματιού, μετά από τη μία τρύπα του αυτιού, από την άλλη τρύπα του αυτιού και τέλος από τη δεύτερη τρύπα του μικρού ξύλινου κομματιού.

11) Δέστε ένα κόμπο στην άκρη του σπάγκου και κάψτε λίγο την άκρη για να μη ξεφτίσει.

12) Επαναλάβετε τη διαδικασία με το λεπτότερο αυτί, εντούτοις, αυτή τη φορά βιδώστε τη βίδα στο εσωτερικό του πλαισίου του γυαλιού. Αυτό το αυτί θα κλείνει πρώτο και ο σπάγκος θα κουλουριάζεται ανάμεσα στο γυαλί και το αυτί.

Είναι ώρα για να φτιαχτούν τα στηρίγματα που θα κρατούν τα αυτιά στον αέρα:

13) Με τα υλικά που σας έμειναν, φτιάξτε ραβδιά πάχους περίπου 1,5cm, μυτερά στη μία άκρη ώστε να γίνουν τα στηρίγματα.

14) Φτιάξτε τρύπες στα αυτιά, στις οποίες θα μπαίνουν τα στηρίγματα.

15) Καρφώστε το καρφί στο εξωτερικό του πλαισίου.

16) Βάλτε ένα καρφί στην απέναντι πλευρά. Αυτό θα χρησιμεύει σαν κράτημα όταν ο φούρνος θα είναι κλειστός.

Σημείωση: αυτή η πλευρά μπορεί να βελτιωθεί, μη διστάσετε να προτείνετε άλλες λύσεις.

Notes et références

ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

• Χρησιμοποιήστε μαύρα σκεύη, ή σκεύη βαμμένα μαύρα.
• Για να παγιδεύσετε τη μέγιστη ηλιακή ακτινοβολία, γυρίστε το φούρνο να κοιτάει κατευθείαν προς τον ήλιο. Είναι αρκετό να τον γυρίζετε μία φορά κάθε ώρα, ώστε η σκιά του φούρνου να είναι ακριβώς στη πίσω πλευρά του.
• Για να χάσετε όσο το δυνατόν λιγότερη θερμότητα, αποφύγετε να ανοίγετε το φούρνο πολύ συχνά κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος. Το καλύτερο είναι να βάλετε όλα τα απαραίτητα συστατικά από την αρχή.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

• Αυτός ο ηλιακός φούρνος φτιάχτηκε από τον David Mercereau. Μη διστάσετε να κοιτάξετε το γιούρτ του και τις low-teck κατασκευές του στο blog του.
• Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους ηλιακούς φούρνους, τη χρήση τους, πως να τους προσανατολίσετε και συνταγές για τους ηλιακούς φούρνους, ομάδα Low-Tech σας προσκαλεί να συμβουλευτείτε την ενότητα για τους ηλιακούς φούρνους, στη βιβλιοθήκη της. (Στα Γαλλικά)
• Comment récupérer un maximum d’énergie solaire ?
• Υπάρχει επίσης η δυνατότητα για πρακτική άσκηση με την οργάνωση Bolivia Inti ή για αγορά ηλιακών φούρνων απευθείας από το ID Cook ή Solarcooking.
• Μη διστάσετε να σχολιάσετε, να μοιραστείτε και να συμπληρώσετε αυτές τις οδηγίες.

• Ce four solaire a été réalisé par David Mercereau, n'hésitez pas à aller voir de plus près sa yourte et ses low-tech sur son blog.
• Pour avoir plus d’informations sur les fours solaires, leur utilisation, comment les orienter et les recettes solaires, l’équipe du Low-Tech Lab vous invite à consulter la rubrique four solaire dans sa Biblilowthèque.
• Comment récupérer un maximum d’énergie solaire ?
• Il est également possible de faire des stages auprès de l’association Bolivia Inti ou encore d’acheter directement des fours solaires auprès de ID Cook ou de Solarcooking.
• N'hésitez pas à commenter, partager, et agrémenter le tutoriel d'informations utiles à son amélioration.

Published